Ortaya Çıkışından XX. Yüzyıla Kadar; Mücadelesi ve Paradigmaları
GİRİŞ
Son iki yüzyıldır dünyamızda önemli fikirsel değişiklikler yaşanmaktadır, bu fikirsel değişiklikler büyük hareketleri de beraberinde getirmiştir. İnsanın özgürlük mücadelesi, toplumsal çevreyi denetim altına alma girişimleri tarihte olduğu gibi günümüzde de devam etmektedir. Bu süreçte ortaya atılan bazı fikir sistemleri ise büyük tartışmalar ve çatışmalar yaratmıştır. Nitekim; devlet, iktidar, toplum, eşitlik, insan hakları ve özgürlükleri bağlamında tartışılan kavramların yarattığı sorunlar güncelliğini yitirmemiştir ve yitirecek gibi de görünmemektedir. Bu kavramların en önemli olanlarından bazıları ise, ‘Kapitalizm’ ve ona tepki olarak yükselen ‘Sosyalizm’dir.
Avrupa’nın Karanlık Ortaçağ’ında bulunan feodalizm düzeninin çözülmesinin akabinde ortaya çıkan kapitalizm; işçi sınıfını ve toplumun diğer çalışan kesimlerini sefalete sürüklenmelerine neden olmuştur. Sosyalizm, toplumsal çöküntünün giderilmesi ve yeni bir dünya düzeni kurmak için, kapitalizme tepki olarak ortaya çıkmıştır. Karl Marx ve Friedrich Engels’e kadar sosyalizm’den bahsetmek mümkündür, ancak bu fikir paradigmaları ütopya olarak değerlendirilmektedir. Hatta mevzubahis şahıslar öncesinde ütopya olarak değerlendirilen paradigma, uygulamaya konulmuş, fakat başarılı olunamamıştır. Mevzubahis şahısların bu düşünceleri sistemleştirmesi ve siyasal bir hareket olarak toplum önüne çıkartması sosyalizm ve kapitalizm arasında amansız bir mücadele yaşanmasına sahne olmuştur.
Sosyalizm ve Kapitalizm kavramlarının ortaya çıkışının incelenmesi, paradigmalarının bilinmesi, günümüzde ki siyasal olayların da anlaşılması açısından önem teşkil etmektedir. Kapitalizm ve Sosyalizm’in iyi anlaşılabilmesi için dönemin Avrupa’sında ki gelişmelerin fikirsel yapısını ve gelişim sürecinin tahlil edilmesi gerektiğini düşünmekteyiz. Bu çerçevede biz makalemizde kapitalizmin XX. yüzyıla kadar olan sürecini konu edineceğiz. Özellikle bu süreçte kapitalizm’in çıkışı ve gelişmesini sağlayan burjuva sınıfının Avrupa’daki etkin rolünden bahsedeceğiz ki birçok hareketin arkasında bu sınıfın bulunduğu görülmektedir. Ayrıca, Sanayi Devrimi ve gelişim sürecine de genel olarak değinecek asıl konumuz olan kapitalizme giriş yapacağız.
1 Yorum